Czym jest trend ZERO WASTE? – kolejna modą , trendem , parciem społecznym ? Czy działaniem na rzecz ochrony zasobów naturalnych środowiska?
Poznacie definicję zero waste oraz dowiecie się jak jego praktyka odnosi się do środowiska, odpowiecie sobie na pytanie, czy jest to zwyczajna moda, czy nie i dostaniecie praktyczne wskazówki, w jakich obszarach życia możesz dokonywać zmian, by być bardziej eko i wprowadzać idee zero waste w życie.
Jeszcze trzy lata temu było niemożliwym dowiedzieć się czegoś o ideach, które zaczęły rozpowszechniać się pod nazwą Zero Waste, w języku polskim.. a co za tym idzie i w Polsce. Ruch pod tą nazwą zapoczątkowała Bea Johnson, pisząc swoją pierwszą książkę pod tytułem „Zero Waste Home”. Chociaż pojęcie istniało już wcześniej, to jednak dzięki Bei Zero Waste stało się ruchem, który zaczął nabierać międzynarodowego charakteru i rozgłosu.
Zanim zaczęto rozważać zasadność Zero waste, wśród wielu ludzi drzemało jednak przekonanie, że konsumpcjonistyczne podejście do życia musi mieć kres, wiedzieliśmy ze kiedyś to nastąpi , gdyż zasoby ziemi nie są nieograniczone, a odległe katastrofy zdają się być bliżej nas. Powoduje to ocieplenie klimatu , poprzez ciągłe zanieczyszcenia środowiska . I brak świadomości konsumentów.
Pojęcie Zero waste pochodzi z jezyka angielskiego , i właśnie w tym języku angielskim pozwala na jego międzynarodową rozpoznawalność, a jednocześnie jest tak szerokie, że z trudem poddaje się tłumaczeniu na język polski. „Waste” według Wielkiego słownika języka angielskiego to między innymi: „zużywanie się, ubytek, odpadki, odpady, marnowanie, marnotrawstwo, trwonienie, strata”. Każde z tych określeń w sposób obrazowy dobrze opisuje to, czemu ruch Zero Waste zdaje się sprzeciwiać, czemu chce dać kres i co mu sie nei podoba , w odniesieniu do zasobów naturalnych Ziemi.
Według Zero Waste International Alliance „Zero Waste jest celem, który jest etyczny, ekonomiczny, skuteczny i wizjonerski i wegański , aby prowadzić ludzi ku zmianie stylu życia , zmianie ich podejścia do wykożystywania zasobów naturalnych środowiska i praktyk, które naśladują naturalne cykle odnawiania się, gdzie wszelki materiał, którego się pozbyto jest zaprojektowany tak, by być zasobem do wykorzystania przez innych.
Trend oznaczana projektowanie takich rozwiazań które znacząco zarządzają produktami oraz procesami i wykożystania i tworzenia , aby systematycznie eliminować szkodliwość odpadów i materiałów oraz zmniejszać ich objętość, przetwarzać i odzyskiwać wszystkie zasoby, nie spalać ich ani nie zakopywać. Aby odzyskiwać z nich jak najwięcej , aby przetwarzać dostępne odpady żeby sie nie marnowały , najefektywniej wykożystanie ich powtórnie. Zero Waste wyeliminuje uwalnianie szkodliwych substancji do ziemi, wody czy też powietrza, które są zagrożeniem dla zdrowia człowieka, zwierząt, roślin i całej planety”.
Żyjemy w świecie konsumpcyjnym , w swiecie w którym nurty , moda i trendy są bardzo porządane , w związku z powyższym trend ten jest jednak jednocześnie środkiem dotarcia do większej grupy ludzi. Za jej pośrednictwem można identyfikować się z innymi, odnajdywać w podążających za daną modą swoją grupę wsparcia. Jeśli dzięki modzie coraz więcej ludzi dobrze czuje się z wielorazową torbą na zakupy i jednocześnie zauważa związek między kolejną zakupioną torbą plastikową, a górą odpadów, które trafiają na składowiska, lądują w rzekach i oceanach, to nie ma w tej modzie nic złego. Moda może być jednym ze skutecznych środków dotarcia z pozytywnym przekazem – dobrze być fair wobec planety. Zwłaszcza wtedy, gdy o pozytywny przekaz trudno, a Zero Waste kojarzy się z wyrzeczeniem, poświęceniem, przykrym ograniczaniem się. Na modzie nie można jednak poprzestać. Tak jak jest to ujęte w definicji cytowanego międzynarodowego stowarzyszenia w ideach Zero waste chodzi o zmianę stylu życia, potrzebne jest nam całościowe przebudowanie codziennych zwyczajów i systemu wartości. Teoria mówi nam zabyśmy kochali środowisko w którym sie znajdujemy , Zero waste niesie ze sobą oczywiste i istotne korzyści dla środowiska: zmniejsza jego zanieczyszczenie (ograniczając ilości niebezpiecznych odpadów stałych i gazowych) i chroni je przed eksploatacją (zmniejszając popyt na zasoby naturalne)”.
W przypadku i odnoście nurtu wypowiadali sie również Finowie a mianowicie : Funduszu innowacji Sitra mówi że " ilość produkowanych gazów cieplarnianych obecnie można by zredukować przynajmniej o połowę poprzez wybory zwykłych obywateli w życiu codziennym, które można ująć w cztery grupy – dotyczące naszego mieszkania, komunikacji, jedzenia i zakupów".
Ideałem zero waste na pewno nie jest stanie się bezdomnym weganinem, ale wprowadzenie w codziennym życiu takich zmian, które będą realne i konsekwentne. Dlatego czasem mówi się także o „less waste”.
Less waste w odniesieniu do zakupów, to kupowanie tylko tego, co naprawdę potrzebne. To dobre planowanie. To postawienie na trwałość i jakość. Kupowanie zgodnie z regułą – lepiej mniej, ale lepszej jakości. Stawianie na to, co może wytrzymać próbę czasu. To jednocześnie korzystanie z second handów, plich targów, form wymiany towarów w internecie. Kupowanie towarów wytworzonych lokalnie, które nie musiały przebyć setek czy tysięcy kilometrów. To wykorzystywanie do końca tego, co już zostało zakupione. To dbanie o posiadane przedmioty, by uniknąć ich przedwczesnego zniszczenia. To w końcu naprawianie tego, co można naprawić, zamiast pogoni za nowym. To darowanie drugiego życia starym przedmiotom, znajdując im nowe zastosowanie. No i być może najbardziej zmieniające myślenie – zweryfikowanie konieczności posiadania na własność. Zasada korzystania z wynajmu czy wypożyczenia może okazać się szczególnie przydatna w odniesieniu do przedmiotów, z których korzysta się rzadko (wiertarka, sukienka na bal karnawałowy, łyżwy w mieście) oraz do różnego rodzaju usług, z których korzysta się często (pralnia, przejazd samochodem).
Podobne reguły, które stosujemy wobec zakupów, odnoszą się także do jedzenia i wyborów żywnościowych. Na etapie zakupu żywności także pomaga planowanie i przewidywanie potrzebnych ilości produktów, by uniknąć ich zmarnowania. To korzystanie z domowych metod konserwacji żywności. To wybór produktów lokalnych, a nie transportowanych z daleka. Z tąd też modny, ale też i dobry slad weglowy.To także zauważanie i docenianie zmian pór roku i podążanie za sezonowością, gdy określone owoce i warzywa, a także ryby (w rejonach nadmorskich) są najsmaczniejsze i najtańsze. Dlaczego włosi, grecy i chorwaci jedzą owoce morza a polacy i niemcy mięso. To podyktowane jest rejonowością i mniejszym nakładem energi i transportu na pozyskanie żywnosci. To wybór raczej tego, co wyhodowane w otwartym polu niż w szklarni, i do tegu nie pryskane , co w obecnym czasie bardzo trudno uzyskać w obecnie wszędobylskich supermarketach. Dlaczego anglicy parę lat w stecz rozpromowali, hodowanie roślin we własnych ogródkach , dlaczego ogrody w stylu wiejskim maja wiele rodzajów roślin , dlatego że sprzyjają zapyleniu roślin, dzieki temu i plony są wysokie . Wiejskie łaki zamiast wypielegnowanego trawnika też wpływają na jakość naszego życia. To oparcie diety w większej mierze na warzywach, owocach, zbożach – różnorodnych produktach roślinnych. Ale także rozsądne podejście do ilości opakowań, które są nam niezbędne do zakupu danego towaru. Czy kupując owoce czy warzywa naprawdę potrzebujemy na każde oddzielne opakowanie? Opakowania na żywność stanowią jedną z największych części odpadów komunalnych. Pusty kosz to realna miara naszego zaangażowania w zero waste. Jak bedziemy tak kupować by nie produkowac odpadów to tak będzie . Tak właśnei chcemy tworzyć tez i świece. Jak świca sie wypali mozna ją powtórnie napełnić dzieki czemu nie zaśmiecamy środowiska zbędnym odpadem. Albo wykożystujemy ją jako wazon , pojemnik na kretki czy doniczkę . Cukierki dla dzici też zmieszcza się w dużej świecy z wieczkiem .
W kwestii środków transportu i komunikacji także mamy wybór i na nią wpływ. Zero waste nie oznacza, że nagle musimy pozostać w domu i od dziś prowadzić stacjonarny tryb życia. Less waste to dojazd do pracy i poruszanie się po mieście na rowerze. To korzystanie w wielkim mieście z komunikacji miejskiej zamiast jazdy własnym samochodem. udostępnianie wolnego miejsca w samochodzie innym albo chodzenie pieszo do pracy jak mamy 5 min zamiast samochodem. Idąc za trendem można skorzystać też z hulajnogi czy wrotek. Niedość ze zdrowe dla nas to i dla środowiska. To wybranie się w dalszą podróż raczej pociągiem niż samolotem czy promem. Jeśli definicja zero waste ma być także wizjonerska i trendy , to chyba w dziedzinie transportu najbardziej potrzeba jego nowej wizji. Na tym polu musimy się najbardziej wykazać i namęczyć , gdyz właśnie tutaj tworzone są największe szkody dla srodowiska . Jedna daleka podróż w roku niesie jednak wyraźnie mniejszą szkodę, niż regularne loty krajowe.
To jak mieszkamy wiąże się głównie z ilością energii grzewczej i prądu, który zużywamy. Zero Waste w mieszkaniu to nowocześniejsze sposoby ogrzewania, energooszczędne żarówki, krótszy czas spędzony pod prysznicem z gorącą wodą, to zaprzestanie drukowania dokumentów, jeśli nie jest to konieczne. Te wszystkie rązwiązania chcemy stosować aby było nam lepiej. Najważniejsze jest edukowanie społeczeństwa pod kontem , wykorzystania zasobów naturalnych i mądrego ich wykorzystania , zastanówmy się co będzie jak nagle wszyscy co maja samochody do nich wsiądą i będą chcieli się przemieszczać , jak bedziemy kupowali nowe opakowania i nowe materiały pakowe , podczas gdy reszta marnieje na wysypiskach.
Każdy z tych drobnych gestów oznacza wyraźny wpływ na globalne zużycie energii, produkcję gazów cieplarnianych, wykorzystanie powtórnie niejednokorotnie ( wilokrotnie) surowców.
Zachęcamy do stosowania tych zasad i postępowania wg. wskazówek zawartych w tym podsumowaniu. Zachęcamy do współpracy z firmami które uważają trend za zasadny i dobry dla naszego życia.
Manufaktura ręcznie robionych świec Emi Atelier tak uważa , postępujmy tak aby żyć w zgodzie z naszymi przekonaniami.
Życzę miłej lektury
Marzena Wadowska Gala